Vahşi Köpekler Havlamaz, Evciller Neden Havlar?

Saat sabahın altısı. Aynı köpek, alışılageldiği üzere yine mahalleyi ayağa kaldırmaktadır. Öfkeyle köpeğin niçin havladığını kendi kendinize soruyorsunuz. Ancak terliğinize uzanmadan önce durun ve bir kez daha bu sesi dikkatlice dinleyin. Belki de köpek size bir şeyler anlatmaya çalışıyordur.Kimse köpeklerin konuştuğunu iddia etmez. Ancak havlama ile insanların konuşurken kullandığı akustik kalıbın arasında çok büyük bir benzerlik olduğu görülüyor. Bu da şu anlama geliyor: İnsanlar, köpeklerle hiçbir hayvan ile olmadığı kadar yakın bir ilişki kurar.

Son zamanlara kadar hayvan davranışlarını inceleyen bilim adamları köpek havlamasını gelişigüzel sesler veya bir heyecan ifadesi olarak değerlendiriyordu.

Bunun nedeni vahşi köpek türünün (kurtlar, tilkiler, çakallar, kayot ve benzerleri) haberleşmek için havlama yöntemine pek başvurmamalarıdır.

Gerçekten de bu hayvanlar, ağlar gibi ses çıkartmak veya ulumak gibi daha karmaşık bir vokal repertuara sahiptir.

Oysa havlamak çok farklıdır. Yetişkin köpekler, saldırganlık ifadesinin dışında nadiren havlarlar. Aslında genellikle yavru ve genç köpekler oyun sırasında havlarlar.

Köpeklerin vahşi kuzenlerinden daha fazla havlaması, evcilleştirme sırasında yavru köpek özelliklerinin erişkin evreye taşındığı fikrine dayanıyordu.

Anlamlı havlama

Ancak 2000 yılında Almanya, Kiel'deki Christian-Albrechts Üniversitesi'nden Dorit Feddersen-Petersen, havlamanın bir anlamı olup olmadığını test etmeye karar verdi.

Avrupa'da yaşayan kurtların ve evcil köpeklerin normal faaliyetleri sırasında çıkarttığı sesleri kaydetti. Daha sonra bu sesleri uzunluk, frekans uzunlukları ve tonalite açısından inceledi.

Kurt havlamaları genellikle kısa, hırlama şeklinde ve atonaldi. Oysa köpek havlamaları armonik sesler ve değişik uzunlukta frekanslar açısından daha değişkendi. Dahası, karakteristik akustik özellikler, spesifik davranışlarla ilintiliydi.

Gürültülü, atonal havlamalar saldırganlık veya savunma içeren durumlar, sosyal güvensizlik ile ilgiliydi.

Oysa daha müzikal havlamalar pozitif sosyal ilişkilerde ortaya çıkıyordu. En yakın dost

Owren ayrıca evcilleştirme sırasında kedi ve köpeklerin çıkarttıkları seslerin insanları kendilerine bağlamak için hayvanlar tarafından özellikle seçildiğinden kuşkulanıyor.

Ne var ki kediler insanların bu akustik eğiliminden köpekler kadar yararlanamaz.

New Scientist, 12 Haziran 2004 tarihli yazıda şu noktaya dikkat çekiliyor: Nicastro ve Owen insanların kedilerin miyavlamasını tercüme etmeyi öğrenirken, aynı içsel anlayıştan yola çıkmadıklarını keşfetmişler. Bunun en önemli nedeni kedilerin miyavlamalarında tutarlılığın olmaması olabilir.

Diğer bir önemli fark da köpeklerin daha geniş bir farklı ses repertuarına sahip dolmasıdır. Miklosi'ye göre ton, perde, süre, havlamalar arasındaki aralıklar ve ses yükselliği açısından köpekler daha geniş bir çeşitliliğe sahiptir.

Nedeni ne olursa olsun, önemli olan insanların köpeklerin çıkarttığı seslerden anlam çıkartabilmesi. Köpeklerin çıkarttığı sesler henüz gelişmiş bir dil olmaktan çok uzak görünse de, insanların en yakın dostu olan köpeklerin aptal bir hayvan olmadığı bir kez daha anlaşılmış oldu.

Juen Pet Bilgi Portalı